Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) ekonomik beklentilere yönelik artan riskler, döviz kurlarının yüksek düzeylere çıkmasının etkisiyle, konut gibi büyük tutarlı alımların ertelenmesinin öngörüldüğünü açıkladı.

TMB’nin “Tünelin Girişinde” başlıklı inşaat sektörü Ekim ayı analiz raporuna göre, inşaat sektörü güven endeksinde Eylül ayında yaşanan yüzde 3.2’lik artış, yeni projelerin ve sektörde yatırımların ivme kazanma eğilimine işaret etse de; ekonomiye ilişkin riskler sektöre yönelik beklentileri sınırlıyor.

Küresel krizden bu yana henüz küresel ekonomide kalıcı denge sağlanamadığı vurgulanan raporda, “Yılın son çeyreğinde küresel piyasalarda oynaklık artarken, siyasi riskler ve korumacı politikalar da ekonomik aktivite üzerinde baskı yaratmakta, yatırımlar, ticaret hacmi ve istihdam piyasaları zayıf bir görünüm sergiliyor” denildi ve şu uyarılar yapıldı:

“Türkiye ekonomisi, ülkenin içinde bulunduğu çalkantılı bölgeden kaynaklanan jeopolitik sorunları, en yakın komşularından ve ticaret ortaklarından Rusya ile yaşanılan krizin sonuçlarını, Suriye’deki durumun sosyal ve ekonomik maliyetini üstlenmiş; darbe girişimini atlatmış, yurtiçinde yaratılmakta olan belirsizliklerle yurtdışından kaynaklanan riskler arasında, yönetilmesi oldukça zor bir süreçten geçiliyor.”

Uluslararası kredi derecelendirme şirketleri Moody’s ve S&P tarafından yapılan not indirimlerinin ardından Türkiye’nin notunda henüz herhangi bir değişiklik yapmamış olan Fitch’in, 31 Aralık 2016 tarihine dek benzer bir not indirim aksiyonu almasının gündemde olduğu da vurgulanan raporda, şuyle denildi:

“Moody’s ve Fitch’in geçmiş değerlendirmeleriyle ‘yatırım yapılabilir’ seviyede yer alan Türkiye tahvillerine uluslararası fonlar tarafından yapılmış olan yatırım tutarı yaklaşık 8 milyar dolar düzeyinde. Türkiye’nin her üç kredi değerlendirme kuruluşu tarafından da yatırım yapılabilir seviyenin altına indirilmesi durumunda, uluslararası fonların bu tahvillerin büyük bir kısmını elden çıkarabileceği; orta vadede dozu henüz tam bilinemiyor olsa da, kurlarda yükseliş, özel sektörün ve bankaların dış kaynak kapasitelerinin düşmesi ve maliyetlerinin oldukça artması gibi olumsuz sonuçların kaçınılmaz olduğu ifade ediliyor.”

Mevcut durumun ekonomik aktiviteyi 2016 yılının son çeyreği ile 2017 yılında da baskılama olasılığının yüksek olduğu, 2016 yılı üçüncü çeyrek büyümesinin “negatif gelebileceği”ne ilişkin değerlendirmelere de dikkat çekilen raporda, “Artan belirsizliklerin yatırımları azaltma, sıcak para çıkışını arttırma, dış krediye erişim olanaklarını kısıtlama ve finansman maliyetlerini büyük oranda arttırma riskinin yüksek olduğu düşünülüyor” denildi ve şu uyarılar yapıldı:

“Yılın son üç ayındaki satışlara ilişkin genel kanı, ekonomik beklentilere ilişkin artan riskler, artma eğiliminde olan kur düzeyi ve artışa geçen enflasyon doğrultusunda reel faizlerin yönünü yukarı çevirmesi sonucu, konut gibi büyük tutarlı alımların erteleneceği; konut piyasasına yönelik önlem paketine karşın, 2016 yıllık toplamının 2015 yılının altında kalabileceği şeklindedir. Öte yandan, inşaat sektöründe son üç çeyrekte yakalanan büyümenin yılın son çeyreği ile 2017 yılının ilk döneminde sürdürülebilmesi ve yatırımların hız kesmeden devam etmesi, ekonomik ve siyasi normalleşmenin sağlanmasıyla mümkün olabilecektir.”