AB Sürecinde 13 Yıl Öncesine Döndük… Türkiye Avrupa Birliği ilişkileri için kritik bir karar alındı. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Genel Kurulu’ndaki “Türkiye’de Demokratik Kurumların İşleyişi” konulu oturumun sonundaki oylamada, Türkiye’nin “2004’te çıktığı denetim sürecine yeniden alınmasıyla ilgili karar tasarısı” onaylandı. Karar 45 ret, 113 kabul, 12 çekimser oyla alındı. Türkiye’ye 35 maddeden oluşan önerilerde bulunulan AKPM’nin bu kararı ile, Türkiye denetim sürecinden çıkartılıp yeniden alınan ilk Avrupa ülkesi oldu. AKPM’de onaylanan karar ile, Türkiye ile iş birliğinin sürmesi için bu önerilerin yerine getirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
AB sürecinde 13 yıl öncesine döndük
AKPM Türkiye raportörleri Estonyalı Marianne Mikko ve Norveçli Ingebjorg Godskesen tarafından hazırlan raporda Türkiye, geçen yılki darbe girişiminden sonra ilan edilen ve üç kez uzatılan olağanüstü hâl (OHAL) bünyesinde alınan kararlar ve uygulamalar eleştiriliyor ve Türkiye’de demokratik kurumların işleyişinin bozulduğu belirtiliyor.
Avrupa’da insan hakları destekleme kuruluşu Avrupa Konseyi’nin yürütme kolu olan AKPM’de 47 ülkeden 324 temsilci bulunuyor. AKPM’nin kuruluş amacı “insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü desteklemek” olarak tanımlanıyor.
İşte siyasi denetim sürecinde olan ülkeler
Siyasi denetim sürecine tâbi bulunan diğer ülkeler, Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, Moldova, Rusya Federasyonu, Sırbistan ve Ukrayna.
Türkiye karara itiraz etti: asarı hatalarla dolu
Rapora dair AKPM Türk Delegasyonu Başkanı ve AKP Adana Milletvekili Talip Küçükcan’ın kaleme aldığı itiraz bildirisinde ise raporun ve karar tasarısının hatalarla dolu olduğu, Türkiye’ye karşı ayrımcı bir yaklaşımın sergilendiği ve tasarının kabulü halinde AKPM’nin Türk kamuoyu nazarında değerini kaybedeceği vurgulandı.
AKPM’nin Türkiye’nin teröre karşı mücadelesinde yanında olması gerektiğini kaydeden Küçükcan, ülke olarak FETÖ, PKK ve IŞİD başta olmak üzere sayısız terör örgütüyle mücadele edildiğini ve getirilen uygulamaların bu tehditlere karşı olduğunu belirtti.
“Karar terör örgütlerine hizmet eder”
Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin Türkiye’yi yeniden denetim sürecine alan kararına ilişkin olarak “Bu haksız kararı şiddetle kınıyoruz” tepkisini gösterdi.
AKPM’nin Türkiye’yi siyasi denetim sürecine almasının ardından Dışişleri Bakanlığı’ndan ilk tepki geldi. “Bir grup Avrupalının ülkemize yönelik bu dışlayıcı, ötekileştirici kararı esasen siyasi bir operasyondur” denen açıklamada “Bu karar, başta FETÖ olmak üzere, sadece ülkemiz değil bütün Avrupa sistemine ve değerlerine tehlike oluşturan terör örgütlerine hizmet edecektir. Bu durum Türkiye’yi AKPM ile ilişkilerini gözden geçirmeye mecbur bırakacaktır” ifadelerine yer verildi.
AKP ve HDP’liler değişiklik önergesi için birbirleriyle yarıştı
AKPM’deki oylama öncesinde Denetim Komitesi’nin raporuna AKP ve HDP’liler değişiklik önergesi vermede birbiriyle yarıştı. Toplam 62 değişiklik önergesi verilirken, çok sayıda milletvekili de konuşma için başvurdu. AKP’lilerin verdiği önergelerde öncelikle denetleme sürecine alınmasına yönelik paragrafların silinmesi istendi. Kabul görmesi beklenmeyen bu önerinin yanı sıra ikinci önemli talep ise Türkiye ile ilgili denetleme sürecinin 2018’e ertelenmesi oldu. Sunulan önergede “Asemble , 2018 Nisan oturumunda Türkiye tarafından bu karardaki tavsiyelere yönelik atılan adımları, denetleme sürecini yeniden açmak da dahil değerlendirecektir” denildi.Böylece Türk heyeti 1 yıl daha süre istedi