301 madencinin hayatını kaybettiği Türkiye’nin en büyük maden faciası için açıklanan bilirkişi raporu, olayın önlenebilecekken “olumsuz ocak altyapı uygulamaları nedeniyle facia boyutuna ulaştığını” ortaya koydu…  Rapora göre nerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın da ihmali ve kusuru var.

Bilirkişi heyeti mahkemenin talebi üzerine oluşturuldu ve bu yılın başında da madenin içine girerek incelemelerde bulundu. Olayın idari ve teknik eksikliklerden kaynaklanan boyutlarına da dikkat çekilen bilirkişi raporu mahkeme tarafından görevlendirilen 8 akademisyen ve 1 elektrik mühendisi tarafından hazırlandı.

İşte BBC Türkçe’den Rengin Arslan’ın haberine göre bilirkişi raporundan başlıklar;

“TEFTİŞLER YÜZEYSEL YAPILMIŞ”

– Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı (İTKB) denetlemeleri yüzeysel kalmış, gerektiği şekilde yapılmamıştır

– 2010 yılından itibaren ocağın işletme projelini incelemek ve denetlemekle yükümlü olan ve T.K.İ kanalıyla onay veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) görevinin gereklerini tam olarak yerine getirmemiştir

“BAKANLIKLARIN İHMAL VE KUSURU VAR”

– Genel olarak kömür havzalarının yönetimi-denetimi ve özelde de kömür ocaklarında İş sağlığı ve güvenliği konulan ile ilgili mevzuat eksiklikleri ve yetersizlikleri nedeniyle Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ihmali ve kusuru vardır

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı denetimlerine ilişkin değerlendirmede ise müfettişlerin 2012- 2013 yıllarında ikişer kez teftiş yaptıkları, ve bunun yanı sıra Mart 2014’te de denetim yapıldığına dikkat çekiliyor ve şu görüş paylaşılıyor:

“Bu denetimlerde noksan bir husus belirlenemediği ifade edilmiştir. Oysa geçerli mevzuata göre çok sayıda aykırılıklar bulunmaktadır. Tanık ifadelerinde denetimlerdeki zafiyetten söz edilmektedir. Denetimlerin yüzeysel olduğu ve gereken şekilde yapılmadığı kanaati oluşmuştur.”

Enerji Bakanlığı’na bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MİGEM) ilişkin yapılan değerlendirmede ise bilirkişi heyeti, planlanandan 2-2,5 kat fazla üretim yapıldığına, üretim artmasına rağmen havalandırmayı sağlayan ana vantilatörün kapasitesinin değiştirilmediğini vurguluyor.

Bu ve bunun gibi eksiklikleri denetlemekle sorumlu MİGEM’in görevinin gereklerine yerine getirmediğini belirtiyor.

Teknik koşullar arasında gaz maskelerinin işçilerin madenden kaçmasına olanak tanımamasından, üretim zorlamasına; maden içi etkin haberleşme ve alarm sistemi bulunmamasından, acil durumlar için bir planlama yapılmamış olmasına kadar bir dizi eksikliğe dikkat çekiliyor.

“ÇOK ÖNEMLİ İHLALLER DİZİSİ TESPİT EDİLEMEMİŞ”

“Söz konusu maden ocağı olay tarihine kadar düzenli aralıklarla denetlenmiştir. Ancak her nasılsa bu denetimlerde kayda değer ihlaller tespit edilememişken, kazadan hemen sonra yine İş Teftiş Kurulu tarafından yapılan incelemede kazaya neden olan çok önemli ihlaller dizisi tespit edilmiştir” diyor.

Bu noktaya dikkat çeken heyet bunun kusur olduğunu vurguluyor.

Yangının çıkış biçimini, teknik analizi ve tanık ve sanıkların olayla ilgili ifadelerini inceleyen heyet nihai olarak saydığı bir dizi tedbir yerine getirilseydi olayın bir faciaya dönüşmesinin engellenebileceği görüşünü dile getiriyor.

Davanın 23 Ağustos’ta görülecek olan duruşmasında bu raporun okunması ve tarafların konu üzerine söz alması bekleniyor.