Aras Yayıncılık, azınlık vakıflarının sorunlarını ele alan "Yok hükmünde" adıyla "Müslüman Olmayan Cemaatlerin Tüzel Kişilik ve Temsil Sorunu" alt başlığıyla yeni bir kitap yayımladı.
Türkiye’de yaşayan Müslüman olmayan cemaatlerin birbirinden yakıcı sorunları ve bunların yarattığı çokboyutlu tahribat sıklıkla görmezden gelinmiştir. Yok Hükmünde, merceğini bu meselelerin en yakıcı olanlarından ikisine, gayrimüslim cemaatlerin tüzel kişiliklerinin tanınmamasına ve temsilde yaşadıkları sorunlara doğrultuyor. Kitapta altı çizilen sorunlar soğuk birer hukuk meselesi değil, aksine Türkiye’nin en kırılgan durumdaki yurttaş gruplarının varlıklarını sürdürebilme mücadelesinde ekmek ve su kadar önem taşıyorlar.
Osmanlı idaresinden Cumhuriyet dönemine geçişin ardından, Müslüman olmayan cemaatler yasalar ve uygulamalarla sistematik olarak ayrımcılığa uğradı. Bu cemaatleri temsil etmekle yükümlü kurumlar, kendilerini yasal bir zemine oturtacak tüzel kişiliklerinden mahrum bırakıldılar ve hatta zaman içerisinde yok edildiler. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu sözleşmesi olarak kabul edilen Lozan Antlaşması’nın azınlık cemaatleriyle ilgili maddeleri yok sayıldı ve bu yaklaşım pek çok yeni soruna neden oldu.
Yok Hükmünde, 2012-2014 yılları arasında Galatasaray Üniversitesi, Ankara Üniversitesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde düzenlenen üç konferansta sunulan tebliğleri ve yapılan konuşmaları bir araya getiriyor. Yurtiçi veyurtdışından uzmanların yanı sıra, Müslüman olmayan cemaatlere mensup, konuyla yakından ilgili pek çok kişinin deneyimlerini paylaştığı bu metinlerde, azınlıklara yönelik ayrımcılığa ve bunun nasıl giderilebileceğine dair ufuk açıcı analiz, öneri ve görüşlere yer veriliyor. Çalışma, her biri üzerinde yaşadığımız topraklarda kadim bir geçmişe sahip bu cemaatlerin ‘yok hükmünde’ sayılmaması mücadelesinde bir başvuru kaynağı olarak büyük değer taşıyor.
Arka kapaktan:
Kişilik, hukukta “var olmak” demektir. Gerçek ya da tüzel kişiliğiniz yoksa, hukuk âleminde yoksunuzdur. Karar alamazsınız, sizin adınıza başkaları karar alır. Aldığı kararları da size bildirmek zorunda değildir. Hukuken tanınan hiçbir hakkınız yoktur. Hakkınızı arayamaz, dava açamazsınız. Para alamaz, harcayamaz; taşınmaz satın alamaz, kiralayamaz, kira ödeyemez, kimseyle sözleşme yapamazsınız. Personel istihdam edemez, yardım alamazsınız. Yaptığınız hiçbir şey, hiç kimseyi bağlamaz. Patrikhanelerin binaları, kendilerine ait değildir. Yardım toplama, dini ve idari personelin maaşını verme hakları yoktur. Hiçbir resmi program, konferans, seminer düzenleyemezler. Dini ve sosyal organizasyonlar yapamazlar. Milyonların gönlünde vardırlar, ama ülke dışında hak ettikleri itibarı gördükleri halde, Türkiye’de yokturlar. Bu büyük dini kurumlar, tüm faaliyetlerini başkaları üzerinden, muvazaalı olarak yapmak zorundadırlar. Muvazaalı yapılan işlem, hukuk âleminde yok hükmündedir. Patrikhanelerin, Hahambaşılığın ve cemaatlerin tüzel kişiliklerinin tanınmaması, onları tam anlamıyla yok saymaktır.
Kategori İnceleme
Dili Türkçe
Editör Rober Koptaş, Bülent Usta
Kapak tasarımı Aret Gicir
Baskı ve tarih 1. Baskı, Nisan 2016
Sayfa ve boyut 256 sayfa, 15×21 cm
ISBN 978-605-5753-62-7