Avrupa Konseyi‘nin anayasa reformlarını incelemekle görevli Venedik Komisyonu‘nun Türkiye‘deki siyasi duruma ilişkin raporunda, ülkenin “demokratik sisteminin dramatik bir biçimde gerilediği ve otokratik, tek adam rejimi yolunda olduğu” yazıldı.. Raporda ayrıca”Türkiye’nin otoriter bir rejimi engelleyecek tüm gerekli mekanizmalardan da yoksun olduğu” belirtildi.
Deutsche Welle Türkçe’de yer alan habere göre; Süddeutsche Zeitung bugün Komisyon’un konuyla ilgili raporuna yer verdi. İşte detaylar;
“Yeni Anayasa tüm denetleme mekanizmalarını ortadan kaldırıyor”
Avrupa Konseyi’ne bağlı görev yapan Venedik Komisyonu, üye 57 ülkede planlanan anayasa reformlarını mercek altına aldı. Komisyon, Türkiye’de devletin yeniden yapılandırılması planlarını ve bu yapılanmayla hedeflenen yeni anayasayı son derece olumsuz ve eleştirel bir biçimde değerlendirdi. Komisyon örneğin parlamento ya da yargı organlarının Cumhurbaşkanı’nın kararlarını bir kez daha gözden geçireceği ya da durduracağı neredeyse tüm denetleme mekanizmalarının ortadan kaldırılmış olmasını eleştirdi.
“Yargı bağımsızlığını kaybedecek”
Süddeutsche Zeitung, Komisyon’un Türkiye’de planlanan yeni başkanlık sisteminde Cumhurbaşkanı’nın hiçbir denetim olmaksızın bakanları atayabileceği ya da görevden alabileceği saptamasına da haberinde yer verdi. Cumhurbaşkanı’nın şimdiye kadar olduğundan daha yoğun olarak ülkeyi kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) yöneteceği ve olağanüstü durumu -kendi isteği doğrultusunda- uzatabileceğine de Komisyon raporunda dikkat çekildi. Komisyon son olarak da Türkiye’de zaten gücü azaltılmış olan yargının yeni başkanlık sistemi ile bağımsızlığını tamamen kaybedeceği görüşünü de savundu.
“OHAL’de referandum olmaz”
Venedik Komisyonu, hedeflenen reformların 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen olağanüstü hal ortamında yapılacak olmasını da eleştirdi. Komisyon raporunun sonuç bölümünde, “Siyasi özgürlüklerin yoğun bir biçimde sınırlandırılmış olması, anayasa referandumu için gerekli olan demokratik çerçevenin oluşmasını kesinlikle engelliyor” ifadesini kullanıldı. Komisyon bu gerekçelerle Ankara’nın referandumun olağanüstü hal uygulaması kaldırılıncaya kadar ertelenmesini ya da siyasi özgürlüklerin budanmasına son verilmesini talep etti.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın bugün Strasbourg’da yapılacak Avrupa Konseyi toplantısına katılması ve Ankara’nın hangi olağanüstü hal kararnamelerini yumuşatmaya hazır olduğu konusunda açıklamada bulunması bekleniyor.