Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan “Üretim Reform Paketi Kanun Tasarısı Taslağı”yla, “kamu yararı” gerekçe gösterilerek zeytinlik alanların içinde ve yanı başında, kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapımının önü açılacak. Yatırımcılara, kestikleri ağaçların iki katını başka bir alana dikme zorunluluğu da getiren bakanlık, buna uymayanları ise ağaç başına 200 lirayla cezalandıracak.
Cumhuriyet gazetesinden Yusuf Özkan’ın haberine göre, son taslakta, yasadaki 3 kilometre sınırı kaldırıldı. Ayrıca yasadaki kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılamayacağı hükmü kaldırıldı.
Ver 200 Lirayı kes ağacı
Yasanın 20. maddesi de “Zeytinlik sahaları içinde zeytinyağı fabrikası hariç zeytinliklerin vegatatif ve generatif gelişmesine mani olacak tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak, bakanlıklarca alınacak kamu yararı kararı gereğince yapılacak yatırımlar kapsamında zeytinlik sahaları içinde kurulacak tesisler bu hükümden müstesnadır. Bu durumda, yatırımın yapıldığı alan içinde bulunan zeytin ağacının iki katı kadar zeytin ağacının, bakanlık tarafından gösterilecek yere dikilmesi zorunludur. Bu yükümlülüğe aykırı hareket edenlere, dikilmesi zorunlu ağaç başına 200 Türk Lirası idari para cezası uygulanır” diye değiştirildi.
“Zeytinlikler yok edilmek isteniyor”
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Yönetim Kurulu Başkanı Ümmühan Tibet tarafından taslakla ilgili bakanlığa gönderilen görüş yazısında, değişikliğin kabul edilemez olduğu vurgulandı. Tibet, katliamcılara ağaç başına 200 lira para cezası uygulamasını, “Parayı verenin her türlü ağaç katliamını yapmasının önü açılmaktadır. Ege’deki köylünün üreticinin elindeki üç beş dekar zeytinliği alınacak ve böylece kolayca madencilik faaliyetine veya diğer yatırımlara açık hale getirilmiş olacaktır” ifadesiyle eleştirdi. Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Aydın Şensal da, zeytin ağacının anavatanı Türkiye’de, zeytinliklerin yok edilmek istendiğine dikkat çekti.
“Katliam için yasal kılıf”
Manisa Soma’ya bağlı Yırca Mahallesi’ndeki zeytinlik alanda termik santral kurmak isteyen Kolin şirketi, bunun için Bakanlar Kurulu’ndan, sadece savaş gibi olağanüstü durumlarda kullanılabilecek acele kamulaştırma kararı çıkartmıştı. Ancak köylülerin direnişi üzerinde yaklaşık 2 yıl önce bir gecede 6 bin zeytin ağacını köklemişti. Danıştay’dan gelen karar üzerine de bölgeden çekilmek zorunda kalmış, gözüne aynı ilçede başka bir alanı kestirmişti. Yırcalılar, geciken yargı kararı nedeniyle binlerce ağacından olmuştu. Şimdi AKP tarafından hazırlanan son taslakla, katliam için yasal kılıf hazırlandığı yorumu yapılıyor.