Ankara’daki Havagazı Fabrikası alanında yaptırılan asbest yüzey ölçümlerini kamuoyuna açıklayan Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve Kimya Mühendisleri Odası, yüzde 15 ila yüzde 40 arasında asbest türünün en tehlikesi olan amphibole tespit edildiğini belirtti ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek görevden alınmasını istedi.

Meslek odaları  “Asbestli materyal tüm hafriyat alanına bulaştı” iddiasında bulunurken, Başkan Melih Gökçek, “Asbestli bölgede yıkım çalışmaları henüz başlamadı” açıklamasını yaptı.

Maltepe’deki eski Havagazı Fabrikası’nın yıkımına başlayan Büyükşehir’in gerekli önlemleri almadığını iddia eden Ankara Tabip Odası Başkanı Vedat Bulut, “Havagazı’nda yıkım, halk sağlığı skandalına dönüşmeye başladı” dedi. Büyükşehir Belediyesi’nin Havagazı Fabrikası’nda başlattığı yıkım çalışmalarına ‘gerekli önlemler alınmadı’ gerekçesiyle tepki gösteren Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Ankara Tabip Odası, Türk Tabipler Birliği, Çevre Mühendisleri Ankara Şubesi, Kimya Mühendisleri Ankara Şubesi, Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi  ortak bir basın toplantısı düzenledi. Mimarlar Odası Konferans Salonu’nda gerçekleşen toplantıda konuşan Ankara Tabip Odası Başkanı Vedat Bulut, “350 ton asbest içeren binanın yıkımında alınmayan önlemler, çok büyük bir halk sağlığı skandalına dönüşmeye başladı” dedi.

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir de Büyükşehir Belediyesi yetkililerinin çalışmanın binanın asbestsiz bölümünde başladığı yönündeki açıklamasının gerçeği yansıtmadığını savunarak, “Belediye açıklamasında asbestsiz alanı söktüğünü söylüyor. Ancak bu binada aspetsiz alan yok. Dört tane kazan var ve bütün binayı dolaşıyor asbest bu bortularda kullanılan bir madde. Yıkılmak istenen binanın her yeri asbestli” ifadelerini kullandı.

Gökçek İddiaları Yanıtladı

Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, Havagazı Fabrikası’ndaki asbestli bölgede yıkım çalışmalarının henüz başlamadığını söyledi. Fabrikadaki asbest kaçağının ortadan kaldırılması için kurul kararı alındığını belirten Gökçek, “Orası gerekli teknik özelliklere uyulmak kaydıyla ortadan kaldırılıyor. Bunu özel ihale ettik. Bu konuda ehliyetli olan bir firma var. O firma bu işleri yaparken özel kıyafetler giyiyor. Kaçak olmaması için binanın üzerine özel bir file geçiriliyor. Burdaki borular kesildikten sonra önü ve arkası tamamen özel naylonlarla hava almayacak şekilde kaplanıyor. Etrafı asbestle tehdit edilmemesi amacıyla böyle bir iş yapılıyor. Giderken bunu götüren tankerler hava kaçırmamak üzere özel yapılmış, normalden daha fazla yükseliğe sahip özel TIR’lar, kamyonlar kullanılıyor. Dolayısıyla herhangi bir tehlikesi yok. Tam tersine Ankara’yı bir sıkıntıdan, ilerde maruz kalınacak sızıntıdan kurtarmak için yapılan bir operasyon bu. Şu ana kadar asbestle iligi bir operasyon başlamadı. En ufak bir toz ortaya çıkmasın diye devamlı olarak sulanıyor. İnşallah yarından sonra(çarşamba) mevcut olan boruların kesilerek özel naylonlara alınması ehliyetli kadro tarafından gerçekleştirilecek.”

“Gökçek ‘in Açıklamaları Gerçeği Yansıtmıyor”

Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan, asbestin hiçbir koruma önlemi alınmadan söküm işlemi gerçekleştiren iş makineleri ve hafriyat kamyonlarıyla tüm Ankara’ya yayıldığını söyledi. Yıkımlarda herhangi bir önlem alınmadığı için bütün asbest liflerinin kapalı mekanlara da girmiş olabileceğini ve kapalı mekanlarda da ölçüm yapılması gerektiğini uzmanların söylediğini ifade eden Candan, Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in yaptığı basın açıklamalarının gerçekleri yansıtmadığını belirtti.

 

Asbest İçin Ne yapılmadı?

Melih Gökçek tüm önlemler alındı derken meslek odaları önlemlerin alınmadığını söyledi. İşte meslek odalarının araştırması ile belirlenen o asbest tehlikesi

-Tok Sokak Dış Duvar üstünden, Enerji SA mescit arkasından ve sahada çalışma yapılan 2 kepçeden alınan numunelerde yüzde 15 ila yüzde 40 arasında asbest türünün en tehlikesi olan amphibole tespit edildi.

-Ankara Büyükşehir Belediyesi bu ihaleyi yapamadan önce baca sağlamlaştırılması yapmalıydı. Baca yıkılınca asbestli materyal tüm hafriyat alanına bulaştı.

-Gerek bu hafriyat taşınırken gerek işçiler çalışırken bölgeye asbest lifleri yayılmakta

-Bu yıkımda çalışan işçiler, alana yakın oturan mahalle sakinleri ve çevrede işyerleri bulunan vatandaşlarımızı için önlem alınmalıydı. Yapılmadı.

-Ankara Büyükşehir Belediyesi, hiçbir önlem almadan 350 ton asbest bulunan yapıda yıkım işlemi başlattı.

-Yönetmelik ve yasalarla uygun  yıkım yapılmadı. Asbestten korumak için  file tül hiç bir işe yaramayacak koruma önlemi alındı.

-Kamyonlar brandasız çalışıyor, bu asbestli hafriyatı çevreye saçarak gidiyorlar. Ayrıca dökümün yapıldığı alanda tarım arazisi ve yerleşim yerleri varsa oradaki insanlar da tehdit altında

-Çalışma alanında  duş araçları yok, iptidai konteynerlar koyuldu. Su sıkılarak asbest yok edilemez kuruyunca tekrar zehir saçılacak. Bina içinde alınmış hava akreditasyon ölçüm sonucu açıklanmadı.

– Yıkımdan çıkan parçalar özel olarak paketlenmeden açıkta kamyonlarla taşındı.

-Bölgedeki okul, üniversite ve işyerleri başta olmak üzere yıkımın çevresindeki bütün vatandaşlar tehdit altında.

-13 bin lira muhammen bedele bu yıkım alındı. Bu bedele gecekondu bile yıkılmaz. Kültür Bakanlığı yıkma dedi. Göz göre göre yıkımı başlatarak herkesin sağlığı tehdit edildi.

Yönetmelik Ne diyor?

25 Ocak 2013 yılında yayınlanan asbestle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemlerine yönetmelikte şöyle deniliyor?

Yıkım Durduruldu

Ankara 7. İdare Mahkemesi, asbestli Havagazı Fabrikası’nın yıkım kararının yürütmesinin durdurulması istemini kabul etti. Mahkeme kararı belediyeye gönderildi. Bu karar sonrası belediyenin yıkıma devam etmesi engellenmiş oldu. Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve Ankara Tabip Odası, Ankara’da ciddi halk sağlığı sorunu oluşturan asbestli Havagazı Fabrikası’nın yıkım işleminin durdurulması için yürütmeyi durdurma istemiyle Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne başvurmuştu.

Mahkemenin sabah yapılan başvuruyu öğleden sonra karara bağladı. Ankara’daki Havagazı Fabrikası alanında yaptırılan asbest yüzey ölçümlerine ilişkin rapor, ilgili görseller ve haberler de mahkemeye sunulmuştu. Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan kararın kamu yararı adına sevindirici olduğunu belirterek, “ Şimdi bölge acilen karantinaya alınmalıdır” dedi.

Asbest Nedir ve Zararları

Asbest ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere karşı son derece dayanıklı kanserojen bir maddedir. Asbest solunum yoluyla vücuda girdiği zaman hastalıklara yol açmaktadır. Fakat bu hastalıkların ortaya çıkması uzun yıllar sürebilir. Özellikle akciğer zarı kanserinin ortaya çıkmasında etkili olmaktadır. Halk arasında asbest ak toprak, çorak toprak, gök toprak isimleriyle de anılmaktadır. Asbest minerali oldukça kanserojen içeren bir maddedir.  Asbest öncelikle akciğer zarı ve karın zarı kanserine neden olur. Nefes darlığı ve göğüs ağrısı ile ortaya çıkar. Akciğer zarında sıvı toplanır ve acil müdahale gerektirebilir. Tümörün ilerleme kaydetmesiyle ağrılarda da artma görülmeye başlar. Özellikle sigara kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte hastalığı tetiklendiği görülmektedir. Gırtlak ve sindirim sistemi kanseri de asbestin yol açtığı kanser çeşitleri arasındadır.