Kent beş bölüme ayrılmıştır: Manhattan, Brooklyn (Kings County), Queens (Queens County), Bronx ve Staten Island (Richmond). 830 km²'lik bir alanda yaşayan 8,2 milyon nüfusuyla New York, Amerika'da nüfus yoğunluğu en büyük olan şehirdir. Çevre banliyöleriyle birlikte New York metropoliten bölgesi 21 milyonluk nufusa sahiptir ve dünyanın en kalabalık yerleşim bölgelerinden birini oluşturur.
New York, bir göçmen kentidir. Kentte yaklaşık 170 ayrı dil konuşulmaktadır ve her üç kişiden biri ABD dışında bir ülke doğumludur. İngilizce çeşitli aksanlarla konuşulur. İngilizcenin yanı sıra İspanyolca da İngilizce kadar yoğun konuşulmaktadır. Little Italy (Küçük İtalya) semtinde İtalyanca, China Town’da (Çin mahallesi) Çince konuşulur.
New York birçok Amerikan kültürel hareketinin de doğum yeridir. Edebiyat ve görsel sanatlarda Harlem Rönesansı, resimde soyut ekspresyonizm (New York Ekolü), müzikte hip hop, punk, salsa ve Tin Pan Alley bu hareketlerden bazılarıdır. 24 saat açık olan metrosu ve yoğun trafiğiyle Hiç Uyumayan Şehir adını almıştır.
Özgürlük heykeli, Empire State Binası, Central Park ve Times Meydanı, Modern Sanat Müzesi, Guggenheim Müzesi ve Modern Tarih Müzeleri şehrin ilgi çekici mekânlarıdır. Gökdelenleri, caddeleri, lokantaları, alışveriş merkezleri ve insanlarıyla, New York turistleri cezbetmektedir.
New York olmasını istediğiniz her şey olabilir, bu yüzden sayısız insan hayalini kurmuştur buranın.
KISACA NEW YORK
Güne kültür ile başlamak istiyorsanız New York’ta bu isteğinizi karşılayacak bir çok imkan bulabilirsiniz. Sergiler, müzeler bunlardan sadece bazılarıdır. Bunlar size uymazsa tiyatroda güzel bir oyun izleyebilirsiniz. Gezmekten yanaysanız ünlülerin mezarlarını ziyaret edebilir, parkları gezebilirsiniz. Bunca imkanla birlikte kültür şokuna uğramadığınıza emin olmanız yeterlidir.
Manhattan
New York dünyanın en büyük şehirlerinden biri ve merkezinde, Empire State Binası, Özgürlük Anıtı, Times Meydanı ve Central Park gibi sembolleşmiş binaların ve labirent gibi caddelerin olduğu Manhattan bulunmaktadır. En iyi yürüyüş yapılacak şehir denmiyor buraya boşuna. Adım attığınız her yerde benzersiz güzellikler veya tarihi, kültürel önemi olan bir yapı. O kadar ki, New York ve Manhattan aynı olduğu sanılır bazen ama Manhattan 5 mahalleden biridir, ama en önemli yer burasıdır. Burayı gezip bitirmek haftalar alabilir.
İnsanlar ve Yeme-İçme
8 milyondan fazla insan yaşamaktadır New York’ta. Her telden insan bulabilirsiniz. Bir yanınızda çıkış yapmaya çalışan artist adayları, diğer tarafınızda ise Wall Street’de para kovalayan takım elbiseliler. Sadece Amerikalılar da olsa iyi. Dünyanın her yerinden göçmenler buraya Amerikan rüyasını yakalamak için yerleşmiştir. Latin Amerikalılar, Asyalılar, Karayipliler, İspanyollar buraya yerleşen etnik kesimlerden bazılarıdır. Burada asla aç kalmazsınız çünkü her bütçeye uygun yiyecek içecek bulmanız mümkün. 1 dolara da doyabilir 1000 dolara da doyabilirsiniz. Barlarda da aynı tarife geçerlidir. 18.000 yeme içme mekanından her damak tadına bir adres bulunabilir. Uyumayan şehirde siz de bir bar veya gece kulübünde sabahlara kadar eğlencenin tadını çıkarabilirsiniz.
Kültür ve Pop Kültür
Müzik, dans, tiyatro, sanat, kitap, film, moda ve televizyon. New York hepsine katkıda bulunmuştur. Frank Sinatra New York için şöyle demiş; Oraya varabilirsem, her yere varabilirim. Şarkıda böyle görürken filmlerde ve televizyonda ise daha farklı görüyoruz New York’u. King Kong, Baba, Wall Street, Seinfeld, Mad Men, Friends gibi film ve programlar New York’un günlük olan biten olaylarından yaşanmış efsane olaylarına kadar her şeyi gözler önüne seriyor. New York ile özdeşleşmiş ünlüler de var tabii ki. Woody Allen, Spike Lee, Sean Coombs, Larry Kramer bunlardan bazılarıdır. Mode deyince ise, Donna karan, Mark Jacobs ve Ralph Lauren’i unutmamak gerekir. Müzeleri ve müzik kültürü de çok ilginçtir. Hip Hop salsa ve break dans gibi eğlenceli dansların da kökleri New York’a dayanmaktadır. Tiyatro dendiğinde ise aklımıza ilk gelecek olan her zamanki gibi Broadway Tiyatrosudur.
Alışveriş
Burada yapacağınız alışveriş müthiş bir tecrübe olacaktır. Küçük mağazalardan, 5.Cadde butiklerine kadar her tarza ve bütçeye uygun bir şeyler bulabilirsiniz. New York Moda Haftasına ev sahipliği yaptığı için en iyi markaları bulmanız mümkün. Fakat Chanel gibi en üst seviye markalara takılmayın çünkü her yerde keşfedilmeyi bekleyen ucuz ve kaliteli mağazalar bulunmaktadır. Alışveriş merkezleri ve oradaki müthiş fiyatlar sizi birkaç gün meşgul edecektir. Saks, 5.Cadde, Barney’s gibi mekanları rotanıza ekleyin ve alışverişin keyfine varın. I love New York tshirtlerinizi de alıp alışverişi bitirebilirsiniz. Buradaki tek sıkıntınız çok dükkan ama az zaman ve para olacaktır.
GÖRÜLMESİ GEREKENLER
New York’a gidip de bunları görmeden gelmek olmaz. New York’u böylesine ünlü ve benzersiz yapan binalardan bazıları şunlardır.
Empire State Binası
Empire State Binası, New York'da bir gökdelen olup Manhattan, Fifth Avenue'de 33. ve 34. caddelerin arasında yer alır. Tam olarak adresi 350 Fifth Avenue, New York, N.Y. 10118 şeklindedir. 1 Mayıs 1931 tarihinde, o güne kadar Dünya'nın en yüksek binası olan Chrysler Building'in bu unvanını elinden almıştır. Yapımı 1932 yılında bitmiştir. 1931 yılında inşa edilen binanın büroları büyük bunalım yılları boyunca boş kalmıştır; bina vergi giderlerini manzara seyretmeye gelenlerden karşılayabilmiştir. Bina 102 katlı olup, 1576 merdiven basamağına sahiptir. Yüksekliği 381 m, anten ile beraber 443,2 m'dir. World Trade Center (Dünya Ticaret Merkezi) binasının 1972 tarihindeki açılışına kadar Dünya'nın en yüksek binası olarak kalmıştır. 11 Eylül 2001 tarihindeki terör saldırıları sonucu World Trade Center binaları yıkılınca, New York'un en uzun binası unvanını geri almıştır. Şu anda, anten yüksekliği ile 527 m olan Chicago'daki Sears Kulesi'nden sonra ABD'nin en yüksek ikinci binası olan Empire State Building, Dünya'da da tek başına yükselen en yüksek üçüncü yapıdır. Kışın, bazı günler, alt katlarının hizasında yağmur yağarken en üst katına kar yağdığı görülmüştür.
Açık bir havada binadan, 80 mil mesafedeki beş ABD eyaletine bakılabilir. Bunlar, New York, New Jersey, Pensilvanya, Connecticut ve Massachusetts'dir. 1960'ta tepeye yerleştirilen güçlü bir fener binanın 160 kilometre uzaktan görülmesini sağlamıştır. Bugüne kadar binayı 117 milyon kişi ziyaret etmiştir. 1947 yılında manzara platformuna 3 m yükseklikte korkuluk yapılmıştır. Buna rağmen buradan, bugüne kadar 35 kişi atlayarak intihar etmiştir. Toplam 74 asansör vardır, bunların bir kısmı ara katlarda durmadan en üst kata çıkan ekspres asansörlerdir. Bunun yanında Empire State kelimesi, New York Eyaleti’nin lakabıdır.
Keops piramidi 100 bin kişi çalıştırılarak 20 yılda, Ayasofya 1000 kişi çalıştırılarak 5 yılda bitirilmiştir. Empire State Building'in inşaatı ise sadece 18 ayda bitirilmiştir. Eski çağlarda çalışanların tamamına yakını köle olduğu için işten çıkmak gibi bir durum söz konusu değildi. Çalışan sayısı değiştiği için Empire State inşaatında toplam çalışan sayısı net verilemez.Ayrıca Empire State Binası New York'ta çekilen bazı filmlere ilham kaynağı olmuştur
Times Meydanı
New York şehrinde West 42. Cadde'nin Broadway ve Seventh Avenue ile kesiştiği kavşak ve etrafındaki alan. Kesin sınırları olmamakla birlikte aşağı yukarı doğuda Sixth Avenue, batıda Eighth Avenue, güneyde 40. Cadde ve kuzeyde 53. Cadde'ye kadar uzanan bir alan olup Manhattan'ın Midtown bölgesinin batı kesimine denk gelir.
1904 yılının yılbaşı akşamı, Times Meydanı'na ismini veren New York Times'ın meydandaki yeni binalarına taşınmasının havai fişeklerle kutlanmasıyla yeni bir gelenek başladı ve her yıl yılbaşı bu meydanda havai fişeklerle kutlanmaya başlandı. Bu gelenek hâlâ devam etmektedir. Her yıl meydanda oluşan binlerce kişilik kalabalık yeni yılı gösteren meşhur ışıklı topun inişini seyreder. Times Meydanı yoğun trafiğiyle ünlü olduğu gibi taksileriyle de ünlü bir meydandır.
Brooklyn Köprüsü
ABD - New York Şehri'nde East River üzerinde Brooklyn ile Manhattan'ı birbirine bağlayan Köprünün yapımına 3 Ocak 1870 de başlandı. 13 yıl sonra tamamlandı ve 24 Mayıs 1883 de hizmete açıldı. Tamamlandığı zaman dünyanın en geniş asma köprüsü idi; köprünün kuleleri ise birkaç yıl için ABD'nin en yüksek binaları olmuştur. Doğu nehri üzerindeki köprünün ana ayakları arasındaki açıklık 486,3 metredir. Köprünün inşaat maliyeti 15,1 milyon ABD Dolarıdır
Brooklyn ile Manhattan arasında artan trafiğe çare olmak için ihtiyaç duyulan bu köprüyü inşa etmek, tel kablonun mucidi olan John A. Roebling'in rüyası idi. John A. Roebling, dünyanın en büyük kablo üreticisi şirketinin sahibiydi. Telgraf telleri, elektrik köprü telleri, gemi ve asansör telleri üretmekte idi. Köprünün çizimi için 1865'ten itibaren çalıştı. Hayalini kurduğu bu köprü inşaatı projesini almayı başardı ancak köprünün yerini tespit çalışmaları sırasında geçirdiği bir kaza sonucu ayağı ezildi ve enfeksiyon kapması sonucu 2 hafta ağrılar içinde kıvrandıktan sonra 1869'da öldü, köprünün baş mühendisi olarak oğlu Washington Roebling atandı.
1872'de Washington Roebling üzerine köprünün kulelerinin inşa edileceği su altı odalarında çalışırken vurgun yedi ve yatalak oldu. Eşi Emily Warren Roebling'in mücadelesi sayesinde köprünün baş mühendisliği görevinden alınmadı ve karısı gayri resmi olarak baş mühendislik görevini sürdürdü, kendisi köprü inşaatını yatağından seyrederek kontrol etti ve karısı aracılığıyla inşaat alanı ile arasında bağlantı sağladı.
Köprünün açılış günü New York Cityde tatil ilan edildi, o gün 150.300 yayanın köprüden geçerek suya 1 cent attığı söylenir. Gotik tarzda yapılmış bu köprü, 19. yüzyıl mühendisliğinin doruk noktası ve dünyanın 8. harikası olarak kabul görülmüştür.
Broadway
ABD'nin New York kentindeki Manhattan bölgesinde yer alan bir caddedir. ABD'deki müzikal tiyatro gösterileri bu cadde üzerinde ve bu caddeye açılan sokaklarda bulunan tiyatro ve konser salonlarında zirveye ulaşmıştır. O yüzden de bu sokağın ismi ABD'deki müzikal sanatıyla özdeşleşmiştir.
Metropoliten Sanat Müzesi
Metropolitan Sanat Müzesi, The Metropolitan Museum of Art (The Met olarak da kısaltılabilir), dünyanın en büyük ve en önemli müzelerinden bir tanesidir. Manhattan, New York City'deki Central Park'ın yanında yer alan müze, The Cloisters adı verilen orta çağ sanatını barındıran bölümü bünyesinde bulundurur.
New York’ta, ABD’nin en büyük müzesi; aynı zamanda dünyanın en önemli müzelerinden biridir. Müzenin 1880’de açılan 5.cadde üzerindeki Central Park binalarına, koleksiyonlar sanatseverlerin özel katkılarıyla artınca, çeşitli ekler yapıldı.
Müzede eski doğu, eski mısır, eski yunan ve roma yapıtları, Uzakdoğu sanatı, Avrupa resim, heykel ve süsleme sanatları, Amerikan sanatı, silah, kıyafet bölümleri yer alır. Avrupa ortaçağ koleksiyonunun bir bölümü, Manhattan’ın kuzey ucundaki ek bir yapıda (Cloisters Museum) sergilenir. Metropolitan Museum’da bir araştırma kitaplığı, çocuklar için bir bölüm, etkin bir eğitim servisi de bulunur. Batı resim sanatının müzede sergilenen başyapıtları arasında Flémalleli Usta’nın ve Van der Weyden’in Muştulama, Carpaccio’nun İsa’nın ölüsünün başında murakabe, El Greco’nun Toledo’dan bir görünüm, Bruegel’in Hasat adlı tabloları; Rembrandt (Homeros’un büstüne bakan Aristoteles) ve Vermeer’in yapıtları; Poussin’in Kör Orion ile birlikte manzara, La Tour’un Falcı Kadın, Watteau’nun Mezzetin adlı tabloları; Manet (Gemide), Monet (la Grenouillére), Renoir (Mme Charpentier ile çocukları), Cézanne (Kağıt Oyuncuları), Degas, Seurat, Gauguin, Van Gogh gibi izlenimcilerin tabloları yer alır.
Modern Sanatlar Müzesi
The Museum of Modern Art (MoMa), Orta Manhattan, New York City'deki sanat müzesidir. Birçok kişi tarafından dünyadaki en önemli modern sanat müzesi olarak görülmektedir. MoMa, yakın mesafesinde bulunan Metropolitan Museum of Art'ı tamamlayıcı bir niteliktedir ve bazılarınca diğer müzenin kardeş müzesi olarak görülür. Ancak, Metropolitan genel bir sanat müzesiyken, MoMa modern sanat konusunda özelleşmiştir.
Müzenin koleksiyonu, birçok kişi tarafından, Batı modern sanatının en iyi koleksiyonu olarak görülmektedir. MoMa'nın koleksiyonunda 150.000 ayrı parçanın bulunmanın yanı sıra, koleksiyon yaklaşık olarak 22.000 film ve 4 milyon film karesini de bünyesinde bulundurur. Dünya çapında büyük bir üne sahip olan resimlerden bazıları şöyledir:
The Starry Night (Yıldızlı Gece) - Vincent van Gogh,
Les Demoiselles d'Avignon (Avignon'un Genç Kızları) - Pablo Picasso,
The Persistence of Memory (Belleğin Azmi) - Salvador Dalí,
Broadway Boogie Woogie (Broadway Boogie Woogie'si) - Piet Mondrian,
Water Lilies (Nilüferler) - Claude Monet,
Dance (Dans) - Henri Matisse,
The Bather (Yıkanan) - Paul Cézanne,
Self-Portrait With Cropped Hair (Kesilmiş Saçlı Otoportre) - Frida Kahlo.
Bunların yanında, koleksiyonda; Jackson Pollock, Cindy Sherman, Jean-Michel Basquiat, Jasper Johns, Edward Hopper, Andy Warhol, Chuck Close, Georgia O'Keefe ve Ralph Bakshi gibi sanatçıların da çalışmaları vardır. MoMa zaman içersinde, ünlü birer fotoğraf ve film koleksyonu da geliştirmiştir. MoMa, aynı zamanda bünyesinde, Paul László, the Eameses, Isamu Noguchi, ve George Nelson gibi isimlerin tasarımlarının bulunduğu ünlü bir tasarım koleksiyonu da barındırır.
Özgürlük Anıtı
Özgürlük Heykeli, ABD'nin New York şehrindeki Liberty (Özgürlük) adası üzerinde, inşa edildiği 1886 yılından bu yana Amerika'nın simgesi olan anıtsal heykeli ve gözlem kulesidir. Dünyanın en tanınan abidelerinden biridir.
Bakırdan yapılan Özgürlük Heykeli, Fransa tarafından kuruluşunun 100. yılı nedeniyle ABD'ye hediye edilmiştir, 1884-1886 yılları arasında inşa edilmiştir. ABD’nin New York şehrindeki Özgürlük Adası'nda yer alır.
Heykel, sağ elinde bir meşale, sol elinde ise bir tablet tutar. Tabletin üstünde 4 Temmuz 1776 tarihi (Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi) yazılıdır. Heykelin başındaki taç'ın 7 sivri ucu 7 kıtayı veya 7 denizi simgeler. Heykelin yüksekliği 46 m, kaidesi ile beraber 93m'dir. Ziyaretçiler heykelin içinden meşaleye kadar 168 basamaklı bir merdivenden çıkabilirler. Heykelin meşale tutan sağ elinin yüksekliği 13 metredir. Meşalenin etrafındaki dehlizde 15 kişi bir arada dolaşabilir. Heykelin başının genişliği 2 metre, yüksekliği ise tacı ile birlikte 5 metredir. Özgürlük Heykeli, ziyaretçilere açıktır. Ziyaret etmek isteyenler adaya bir feribotla ulaşırlar, merdivenleri tırmanarak meşaleye çıkabilir ve New York limanını seyredebilirler.
Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer'ın dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik etmiştir. Özgürlük Heykeli 1884 yılında Fransa'da tamamlandıktan 1 yıl sonra 350 parçaya bölünüp 214 sandık içinde New York limanına ulaştırılmıştır. Parçalar, 4 ay içinde kaidenin üzerinde yeniden birleştirilmiş ve 28 Ekim 1886 tarihinde binlerce izleyicinin önünde açılışı gerçekleşmiştir.
Özgürlük Heykeli, 1984'ten beri UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer almaktadır. Heykelin daha küçük boyutlarda bir kopyası Paris'tedir ve Atlas Okyanusu'na doğru bakar. Dünyanın başka çeşitli yerlerinde de (Osaka, Priştine, Pekin, Nevada, Güney Dakota, Bordeaux, Poitiers gibi) küçük kopyaları bulunmaktadır.
Central Park
Central Park, New York şehri Manhattan ilçesinde yer alan büyük umumi kentsel bir parktır. Yıllık ortalama 25 milyon ziyaretçisiyle Central Park, Birleşik Amerika'da en çok ziyaret edilen kent parkıdır. Birçok film ve televizyon şovları bu parkı dünyadaki en ünlü şehir parkı yapmıştır ve ayrıca Central park`ta yüzmek yasalara aykırıdır.
Büyük Merkez Terminali
Grand Central New York şehrinin Manhattan adasındaki Midtown Manhattan bölgesinde yer alan bir gar binasıdır. Bina 42. Cadde ile Park Avenue arasında yer almaktadır.
New York şehrindeki raylı sistemden sorumlu olan New York Central Railroad tarafından ABD’de tren ile seyahatin en popüler olduğu dönemde inşa ettirildi. Grand Central Terminali halen tren platformu sayısı itibariyle dünyanın en büyük tren garı binasıdır. Toplamda 44 tren peronu ve 67 ayrı tren ray hattı mevcuttur. Bu ray hatlarının 41 adedi üst platformlara; 26 adedi ise alt platformlara bağlanmaktadır. Ayrıca Long Island Rail Road firmasının inşa ettiği yeni istasyonlar 2016 tarihinde tamamlandığında peron sayısı 48’e ve tren hattı sayısı da 75’e çıkacaktır.
Grand Central Terminali şu anda sadece Metro-North Railroad firmasının trenlerine hizmet veriyor. 1991 yılında Pennsylvania İstasyonu tamamlanan kadar Amtrak da buradan hizmet veriyordu. Her ne kadar binanın resmi ismi 1913 yılından beri Grand Central Terminali olsa da, bina genel olarak Grand Central İstasyonu olarak kabul ediliyor. Yakınlardaki bir posta ofisi de bu isime sahip. Ayrıca bu tren istasyonunda duran metro duraklarında da Grand Central İstasyonu ismi yer almaktadır.
Gazeteport