İran asıllı Türk vatandaşı Rıza Zarrab, ABD’de New York savcısı Preet Bharara tarafından yürütülen soruşturma kapsamında tutuklandı. Ve bir anda gözler Savcı Bharara’ya çevrildi. Peki Kim bu savcı. BBC Türkçe’da kapsamlı bir portresi yayınladı.

İran’a yönelik uygulanan yaptırımları ihlal etmekle suçlanan Zarrab aleyhindeki iddianameyi hazırlayan Bharara, ABD’de adını diplomatları, siyasileri ve 2008 küresel krizinin ardından 100’e yakın bankacıyı soruşturarak duyurmuş bir isim.

Wall Street’i Suç Üstü Yakalayan Adam

48 yaşındaki Hindistan asıllı Bharara, 2009’da New York savcısı olduktan sonra 25 farklı ülkeye gönderdiği güvenlik güçleriyle silah ve uyuşturucu ticaretiyle suçlanan kişileri New York’a getirtmiş ve hakim karşısına çıkartmıştı.

Silah Tüccarı’na 25 Yıl

New York savcısı Bharara, 2011’de Moskova’da yaşayan ve ‘terörist gruplara silah satmak’ suçundan Interpol tarafından Tayland’da gözaltına alınan Viktor Bout adlı Rus vatandaşını New York’a getirtmiş, Bout yapılan yargılamanın ardından 25 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Rusya o dönemde Bout’un ABD’ye gönderilmesini uluslararası hukuka aykırı olarak nitelemiş ve kararı protesto etmişti.

Sokak Savaşcısı..Daha Yeni Başlıyor

Bharara’nın kamuoyunda tanınan bir isim haline gelmesi ise ABD’deki üst düzey bankacıları yargılamaya başlamasıyla gerçekleşti.

Time dergisi 2012’de savcıya “Wall Street’i suç üstü yakalayan adam” başlığıyla kapağında yer vermişti.

‘Sokak Savaşçısı’ başlığıyla verilen yazıda, “Savcı Preet Bharara şimdiden Wall Street’in önemli isimlerini saf dışı bıraktı. Daha yeni başlıyor” deniyordu.

İçeriden bilgi alınarak yapılan yasadışı piyasa işlemlerini (Insider trading) inceleyen Bharara ve ekibi, finans şirketi Galleon Group’tan yöneticiler Raj Rajaratnam, Rajat Gupta ve Anil Kumar dahil 60 kişi hakkında dava açmıştı.
O davalarda Raj Rajaratnam 14 yıl hapis cezasına çarptırılmış, Bharara ise “Savcılık dairemiz şirket suçlarının üzerine gitmede lider rol üstlenmeye devam etmiştir. Bu süreçte agresif soruşturma metodları ve daha önce hiç görülmemiş taktikler uygulanmıştır” demişti.

‘Görevi Kötüye Kullanma’ İddiası

Ancak Bharara’nın büyük bir başarı olarak nitelediği o davalarda yasal sınırları zorladığı ve hatta kimi zaman aştığı da iddia ediliyordu.
Son olarak Mart ayının başında Bharara tarafından yargılanmış olan bir Hedge fon yöneticisi David Ganek’in şikayeti mahkeme tarafından kabul edildi ve savcı Bharara’nın görevi kötüye kullanmak ve anayasal hakların ihlali suçlamalarıyla yargılanmasının önü açıldı.
Finans devlerine karşı açılan davalar
Üst üste 85 Wall Street davasını kazanan Bharara, Temmuz 2014’te bir davayı kaybetmiş, hüküm giyen Raj Rajaratnam’ın kardeşi Rengan, mahkeme tarafından suçsuz bulunarak beraat etmişti.
Bharara’nın içeriden alınan bilgi ile piyasa işlemi yapmakla suçladığı bir diğer isim de ABD’nin en büyük hedge fonlarından birisi SAC Capital’in başında olan Steven Cohen’di.

2013 yılında görülen dava, içeriden alınan bilgi suçlamalarında bugüne kadar görülmüş olan en büyük uzlaşma tutarıyla sonuçlanmış ve Cohen ABD’ye 1,8 milyar dolarlık ödeme yapmaya mahkum edilmişti.
Bharara’nın soruşturduğu ve para cezalarına çarptırdığı diğer finans kuruluşları arasında JP Morgan, Bank of America ve Citigroup da bulunuyor.

Savcı Bharara, geçen yıl düzenlediği bir basın toplantısında rüşvet almakla suçladığı eski BM Genel Kurulu başlanlarından John Ashe’nin Çin’den nasıl rüşvet aldığını anlatmıştı.