İtalya, anayasa reform paketi için sandık başında gitti. Ülkede anayasa değişikliğine ilişkin referandumda sandık çıkış anketlerine göre,İtalyan halkı referandumda “hayır” dedi.. İtalya Başbakanı Renzi, sandıktan “hayır” çıkmasının ardından istifa edeceğini açıkladı.
İtalya dün anayasa referandumu için sandık başına gitti. Yerel saatle sabah 07.00’de başlayan oy verme işlemi 23.00’te (TSİ 01.00) sona erdi. İçişleri Bakanlığı, kayıtlı 46 milyon 714 bin 950 seçmenden yüzde 65’inin oy kullandığını açıkladı.
Sandık çıkış anketlerine göre “hayır” oyu verenler yarışı önde götürüyor. Buna göre, “evet” oyu verenlerin yüzde 42 ile 46 arasında olduğu belirtiliyor. “Hayır” oyu verenler ise yüzde 54 ile 58 arasında.
İlk sonuçların ardından İtalya Başbakanı Matteo Renzi’den bir açıklama geldi. Referandumda “hayır” çıkmasının sorumluluğunun kendine ait olduğunu söyleyen Renzi, “istifamı bugün cumhurbaşkanına sunacağım” dedi.
“Cumhurbaşkanı’na çıkıp ve istifalarımızı sunacağım”
Halk oylamasında ‘Hayır’ oylarının resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 60 civarında olduğuna atıfta bulunan Renzi, “Hayır cephesi kazandı. İtalyan halkı, açık ve net şekilde konuştu. Bu net bir yenilgidir. Bu yenilgi benim. Sorumluluğu üstleniyorum” dedi. Kendisi ve hükümetinin sunduğu anayasa değişikliğini halka kabul ettiremeyen Renzi, “Yarın öğleden sonra bakanlar kurulunu toplayacağım ardından Cumhurbaşkanı’na çıkacağım ve istifalarımızı sunacağım” diye konuştu.
Muhalefette ‘Tek Adam’ endişesi vardı
Başbakan Matteo Renzi liderliğindeki koalisyon hükümeti, söz konusu reform paketini parlamentonun her iki kanadından geçirmeyi başarmış, ancak referanduma gidilmesine karar verilmişti.
Renzi, ülkesinin Avrupa Birliği’ndeki (AB) konumunun kaderini de belirleyecek olan referanduma siyasi geleceğini bağlamış, önce halka bunu kabul ettiremezlerse istifa edeceğini söylemiş, ancak daha sonra bundan geri adım atmıştı.
Muhalefet, referandumdan “evet çıkması halinde merkezi hükümetin yetkilerinin aşırı artacağı” düşüncesiyle, “tek adamlı” bir yönetimle karşı karşıya kalacaklarını savunuyordu.
Anayasa reformu yanlıları ise, “hayır oylarının çoğunlukta olması halinde, ülkenin istikrarsızlığa düşeceği ve Euro’dan çıkma yanlısı popülist 5 Yıldız Hareketi’nin iktidarıyla karşı karşıya kalınacağı riskini öne sürüyordu.
Reform paketinde neler vardı?
Ülke tarihinin en kapsamlı anayasa değişikliğini öngören reform paketiyle, 1948’de hazırlanan anayasadaki 139 maddenin 47’sinin değiştirilmesi hedefleniyordu. İtalya, parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisi ile üst kanadı Cumhuriyet Senatosu’nun aynı işlevi gördüğü nadir ülkelerden. Reformun en önemli maddesi, parlamentonun üst kanadı Cumhuriyet Senatosu’nun sandalye sayısının 315’den 100’e düşürülmesini ve yetkilerinin azaltılmasını öngörüyordu.
Mevcut sisteme göre hükümetler, hazırladıkları yasa tasarılarını hem Temsilciler Meclisi hem de Senato’da onaylatmak zorunda.Bu zorunluluk, hükümetlerin faaliyetlerini ve kanun çıkartmasını güçleştiriyor