07 Ocak 2023 Cumartesi
Ana sayfa » Savcı ve Polise Geniş Yetki
Savcı ve Polise Geniş Yetki

Savcı ve Polise Geniş Yetki

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, yeni ceza paketini açıkladı. İmzaya açılan yeni pakette savcı ve polislerin yetkisi artırılıyor. Yeni düzenlemelerle birlikte, OHAL kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararnameler ile yetkisi artılılan polisin yeniden ifade alma yetkisi, CMK’ye taşındığı için sürekli hale gelecek, firari darbe sanıklarına ilişkin soruşturmada mallarına el koyma, şirketlerine kayyım atama yetkisi de CMK’ye taşındı. TCK 282’deki ‘Suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçu’, nispi terör suçları kapsamına alındı.

İşte Hürriyet gazetesinden Oya Armutçu’nun haberine göre Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın açıkladığı ve bakanların imzasına açılan o taslak özetle şöyle:

-Şu anda ancak yargı hükmüyle davanın başka yere nakline karar verilebiliyor. Kamu güvenliği için tehlikeli olursa, davanın naklini Adalet Bakanı, Yargıtay’dan istiyor. Darbe davalarında kolaylık için madde değişti. Duruşmalar il sınırları içinde başka bir yerde yapılabilecek.

-‘Örgüt’ faaliyeti kapsamında işlenen suçlardan dolayı tutuklu olanların tahliye talepleri artık 3 gün yerine 15 gün içinde değerlendirilebilecek.

-Terör ve darbeye teşebbüs suçlarından yakalanan asker kişiler, adli kolluk görevlilerine teslim edilecek ve emniyetin nezarethanelerinde kalacak. Artık CMK gereği terör ve darbe suçundan yakalanan askerler Emniyet’e alınıp sivil cezaevine konacak.

-Uzlaşma kapsamındaki suçlar genişletildi. Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulandığı suçlar da kapsama alındı. Uzlaşmanın uygulanacağı suçlar arasına tehdit, hırsızlık ve dolandırıcılık da eklendi. Suça sürüklenen çocuklar için lehe düzenleme getirilerek, üst sınırı 3 yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda uzlaştırma girişiminde bulunulacağı öngörüldü.

-Yüksek güvenlikli ceza infaz kurumlarında kalan tutuklu ve hükümlüler hakkında düzenlenen tutanaklara görevlilerin açık kimliği yerine sicili yazılacak. Bu görevlilere yönelik tebligatlar işyeri adresine yapılacak.

-TCK 228. maddedeki kumar oynanması için yer ve imkân sağlama suçunun alt sınırı 1 aydan 1 yıla, üst sınırı ise 1 yıldan 3 yıla yükseltildi. Aynı suçun adli para cezasının alt sınırı da 5 gün yerine 200 gün olarak belirlendi.

-Fuhuşun reklamını yapmak amacıyla hazırlanmış görüntü, yazı ve sözleri içeren ürünleri verme, dağıtma veya yayma eylemi de TCK’nın 227. maddesi kapsamında suç olarak düzenlendi.

-Aynı düzenlemeyle birlikte, trafik güvenliğini tehlikeye sokma alt sınırı 1 aydan, 3 aya çıkarılıyor. Ön ödemenin günlüğü 20 TL’den 30 TL’ye çıkarılıyor. Bu suçu işleyen, 2700 lira para cezası ödeyecek. İkinci defa işlerse yarı oranında artırılacak. Ceza alt sınırı daha önce 600 TL idi. Kumar oynanması için yer ve imkân sağlamanın cezaları artıyor. Alt sınırı 1 ay, yani 600 TL idi. Alt sınır 1 yıla, üst sınır 1 yıldan 3 yıla çıkıyor. Yani en az 10 bin 800 TL adli para cezası öngörülüyor.

Savcılara mahkeme kararı olmadan bilgisayara el koyma yetkisi

-Savcılar, bilgisayarlarda arama ve el koymaya ilişkin 134. maddeye göre mahkeme kararı olmadan bilgisayar ve verilere el koyabilecek. Savcının gecikmesinde sakınca olması halinde bile hâkim kararı olmadan bilgisayar ve kütüklerinde arama ve el koyma yetkisi yoktu.

Bilgisayar ve kütüklerinde arama ve el koyma tedbirine gecikmesinde sakınca bulunan hallerde savcı tarafından karar verilebilecek. Kopyalama işleminin uzun sürecek olması veya teknik zorlukların bulunması durumunda, bilgisayar ve kütüklerine el konulabilecek. İşlem tamamlandıktan sonra bu araçlar iade edilecek.

Polise doğrudan ifade alm ayetkisi

-Şüphelinin aynı olayla ilgili olarak yeniden ifadesinin alınması ihtiyacı ortaya çıktığında, bu işlemi ancak savcı yapabiliyor. Şüphelinin aynı olayla ilgili olarak yeniden ifadesinin alınması gerekmesi halinde, bu işlem artık doğrudan kolluk tarafından yapılabilecek.

-Mahkeme sanığın veya katılanın gösterdiği tanık veya uzman kişinin çağrılması hakkındaki dilekçeyi reddettiğinde, sanık veya katılan o kişileri mahkemeye getirebiliyor. Bu kişiler duruşmada dinleniyordu.Mahkeme başkanı ya da hâkim bunun davayı uzatmak amacıyla yapıldığının tespiti halinde talebi reddedecek. Bu kişiler dinlenmeyecek.

Artık iddianame okunmayacak

-Darbe yargılaması gibi örgüt suçlarına da dönük olarak yargılamanın hızlandırılması amacıyla, iddianamenin okunması kaldırıldı. İsnada konu eylemlerin, delillerin ve hukuki nitelendirmenin anlatılmasıyla yetinilecek.

-Hakkındaki kovuşturmanın sonuçsuz kalmasını sağlamak amacıyla yurtiçinde saklanan veya yabancı ülkede bulunan ve bu nedenle mahkeme tarafından kendisine ulaşılamayan kişiye kaçak deniyordu. Ancak, kovuşturma sırasında tedbire başvuruluyordu. OHAL KHK’sı ile kaçakların mallarına el koyma düzenlemesi yapılmıştı.Kaçaklara ilişkin bu hükümlerin soruşturma aşamasında da uygulanabileceği, CMK’ya taşındı. Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar bakımından da kaçaklara ilişkin hükümler OHAL sonrası da CMK’ya taşındığı için uygulanmaya devam edilecek. Hakkında darbe suçundan soruşturma açılan kaçak sanığın duruşmaya gelmesini sağlamak amacıyla Türkiye’de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına amaçla orantılı olarak mahkeme kararıyla el konulabilecek. Gerektiğinde idaresi için kayyum atanacak.